Với lịch sử nghề làm gốm 800 năm, Phù Lãng là một trong ba làng gốm đang được khách du lịch trong và ngoài nước chọn làm điểm đến.



Làng gốm Phù Lãng thuộc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh, cách Hà Nội khoảng 60 km. Ông tổ nghề gốm Phù Lãng là Lưu Phong Tú. Vào cuối thời Lý, ông được triều đình cử đi sứ sang Trung Quốc. Khi trở về nước, ông mang theo nghề làm gốm về truyền dạy cho mọi người. Đầu tiên, nghề được truyền cho vùng dân cư hai bờ sông Lục Đầu, sau đó chuyển về Vạn Kiếp (Hải Dương). Vào khoảng đầu thời Trần (thế kỷ XIII) nghề được truyền đến đất Phù Lãng.


Điểm dễ nhận biết nhất của Phù Lãng là những sản phẩm gốm tràn ngập khắp nơi, trên sân nhà, bờ ruộng, dọc các con đường đi… Nào tiểu quách, nào chậu cảnh, bình gốm, chum vại, ống nước… Cái đỏ tươi màu đất, cái đã bạc màu rêu phong, thô mộc, hoặc lên nước bóng loáng…. Với những vật trang trí tình cờ ấy, mỗi góc đường, hàng rào, ngôi nhà của Phù Lãng đều trở thành một khuôn hình dễ thương đầy chất mộc mạc, giản dị của một làng nghề yên bình. Có lẽ vì thế mà Phù Lãng là một trong những điểm đến thú vị của các tay săn ảnh chuyên và không chuyên, của khách du lịch trong và ngoài nước.


Nguyên liệu để tạo ra những sản phẩm gốm Phù Lãng là đất sét mầu hồng nhạt. Sản phẩm đặc trưng của gốm Phù Lãng xưa là chum vại, ấm đất, chậu cảnh, tiểu sành... Ngày nay, bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làm gốm đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm mới như: tranh gốm, lọ hoa, ấm chén, gốm trang trí, gốm ốp tường, lư hương... Gốm Phù Lãng có ưu thế ở chất men màu tự nhiên, bền và lạ, dáng gốm mộc mạc, thô phác nhưng khỏe khoắn, chứa đựng vẻ đẹp nguyên sơ của đất và đậm nét điêu khắc, khi gõ vào sản phẩm có tiếng vang.


Tuy nhiên nghề gốm Phú Lãng ngày càng mai một, từ 300 hộ làm gốm trước đây, giờ Phù Lãng chỉ còn hơn 30 hộ theo đuổi nghề gia truyền...


Những ngôi nhà cổ của Phù Lãng đang xuống cấp rất nhanh và ngày càng được hiện đại hóa trước sức ép thời gian. E rằng chẳng bao lâu nữa, những làng cổ Việt Nam như Phù Lãng chỉ còn trong ký ức...