Đến Đồng Văn đi, để khao khát kiếm tìm lại mình mà đôi khi ta đã bỏ quên đâu đó trong cuộc sống này.

Những con nắng của những ngày cuối năm hanh hao và đôi lúc gắt gỏng, ngồn ngộn cuốn đi những cơn mưa lất phất chuyển mùa. Giờ này ở Đồng Văn, nắng cũng đang vắt vẻo trên những dải đèo xanh mướt lá. Người leo dốc đá, say nắng hay là say tình nhỉ. Chỉ biết rằng Đồng Văn thì rất đậm cái tình, thế thôi.

Thôi thì ...

Đến Đồng Văn đi, để thấy núi non mình, đất nước mình đẹp và hùng vĩ đến nhường nào.

Không một cảnh sắc nào của Hà Giang lại khiến con người ta có thể thờ ơ dù chỉ một lần ghé thăm. Sông Nho Quế như sợi chỉ mỏng manh dưới chân dãy Mã Pí Lèng. Nó luôn mang những cái tên đẹp từ khi bắt đầu đến khi nhập vào dòng chảy khác. Bắt nguồn từ núi Nghiễm Sơn cao hơn ngàn thước, rồi xẻ qua cao nguyên đá, Nho Quế nhập vào sông Gâm ở Na Nát. Bên Trung Quốc nó cũng có cái tên rất đẹp - Phổ Mai, và về Việt Nam cũng mang cái tên thơ mộng là Nho Quế.


Đến Đồng Văn đi, để nghe đá đang sống quằn quại, đá đang reo, đang oằn mình khắc nghiệt bên những mảnh đời sống trong đá chết vùi trong đá.

Suốt cung đường, một bên là thung lũng, một bên là vách đá tai mèo dựng đứng, nhọn hoắt, cheo leo và chênh vênh ở độ cao trung bình 1.000- 1.600m so với mực nước biển. Càng lên cao, khí hậu càng khắc nghiệt, nước càng hiếm. Chỉ có đá tai mèo đời đời gắn bó với con người. Một đứa trẻ sinh ra, lớn lên trên Đồng Văn có khi cả đời không đi hết nổi những dãy núi đá mênh mông của quê hương mình.

Đến Đồng Văn đi, để mỗi sớm thức dậy, thấy mưa bay bay trong làn khói bếp của chợ sớm. Chợ nằm dưới chân núi Đồn Cao, ngay bên cạnh khu phố cổ Đồng Văn, họp vào ngày chủ nhật hàng tuần và các ngày lễ, tết. Với lối kiến trúc Việt – Hoa, cùng với sự giao thoa tinh tế hợp với phong thủy miền cao nguyên, chợ Đồng Văn tráng lệ và thâm trầm từ suốt năm 1925.



Người Tày, Nùng, Hán, Mông, Hoa, Dao, Kinh…, họ mang đến chợ nào rau quả, gia vị, lương thực, nào những vuông vải thổ cẩm sặc sỡ, rồi vật dụng gia đình cùng một số loại gia súc, gia cầm như: lợn, trâu, bò, chim, gà.... Nếu đã đến đây, vào đúng phiên chợ vùng cao, thì đừng quên món thắng cố, bánh bột tam giác mạch, rượu ngô, mèn mén, cháo Ấu Tẩu, ấu trùng ong, mật ong hoa bạc hà, chè Lũng Phìn ...

Đến Đồng Văn đi, để xì xụp một bát bánh cuốn chan nước xương với rau thơm vùng núi, ngon đến lạ, ngọt đến lạ.


Ngồng cải luộc vừa ngọt vừa bùi, bó ngô non nhồi thịt thơm phức, tôm suối xào lá chanh giòn tan. Trái dưa Mèo mũm mĩm như chú chuột bạch cỡ lớn, đậu Hà Lan xanh mượt, giòn và ngọt lạ lùng. Những con gà chân đen, mặt đen, mào đen, da đen, thịt đen và xương cũng đen nốt, một giống gà đặc biệt chỉ có ở vùng này, qua vài phút chế biến, chẳng mấy chốc sẽ thành món đặc sản. Và người ta gọi đó là món Gà Mèo.

Đến Đồng Văn đi, để chiêm ngưỡng ngôi nhà mái lợp ngói âm dương, nền lát đá, tường trình đất. Vào ngày trăng tròn, người dân tộc treo đèn lồng đỏ trước cửa nhà, bày bán các sản vật địa phương như thổ cẩm, khèn, mật ong…




Đến Đồng Văn đi, để cười vui khôn xiết với những cái vẫy tay hồn nhiên và đáng quý của các em nhỏ trên mỗi chặng đuờng đèo. Nụ cười các em tỏa nắng, xua tan mây mù khắp chốn và cái lạnh run run mỗi khi gió mùa đông bắc tràn về.

Và ....

Đến Đồng Văn đi, để khao khát kiếm tìm lại mình mà đôi khi ta đã bỏ quên đâu đó trong cuộc sống hối hả này.